Spelling, kennen we de regels nog? Het taalfoutenonderzoek 2021

Het zijn woorden die elk jaar weer terugkomen in de lijst: barbecue en pannenkoek. We barbecuen maar al te graag, maar weten vaak niet hoe we het woord juist moeten spellen. Is het barbeque of barbecue? Vaak maken we het er ons makkelijk vanaf door de afkorting BBQ te gebruiken. Eerlijk, dat doe ik zelf ook. Maar wil je het woord op de correcte manier schrijven? Gebruik dan barbecue met een c. In 92% van de gevallen gaat het goed, maar zelfs met autocorrect zet nog 8% de foutieve variant in op social media platformen.

Pannenkoeken zijn om van te smullen, maar de manier waarop dit vaak fout geschreven wordt geeft mij toch wel een knoop in de maag. In maar liefst 34% van de gevallen wordt pannenkoek onjuist geschreven. Het wordt geschreven als pannekoek, zonder -n. Waar komt deze verwarring vandaan? Tot 1995 was pannekoek, zonder -n, de officiële spelling. En daar is ook wel wat voor te zeggen. Veel mensen zeggen dat pannenkoek te letterlijk is. Het zou impliceren dat het een koek is die door meerdere pannen gemaakt wordt. Maar, de officiële regel voor dit soort woorden is als volgt: Als het meervoud van het eerste woord alleen kan eindigen op -en, dan wordt de -n aan het samengestelde woord geplakt. Als het een woord is wat in meervoud eindigt op -en of -es, dan wordt de -n niet aan het samengestelde woord geplakt. Denk hierbij aan tamarindekoekje of groentetaart. Tamarinde en groente kunnen in meervoud zowel op -en als -es eindigen. Kijk, weer wat geleerd!

De koffietentjes schieten als paddestoelen uit de grond. Op elke hoek van de straat vind je tegenwoordig wel een Starbucks of Coffee Company. We zijn groot fan van de heerlijke pumpkin spice lattes, met slagroom beladen frappuccino’s. Maar een goede cappuccino gaat er ook wel in! Veel mensen hebben echter moeite met de spelling van het Italiaanse woord. Het wordt vaak geschreven als capucino, cappucino, capuccino of capuchino. Allemaal fout! Cappuccino schrijf je met twee p’s en twee c’s. Je zou denken dat je latte macchiato dan zonder -h moet schrijven, maar niets is minder waar.

Van de Italiaanse woorden gaan we naar de Engelse taal. En jeetje, hier raken we pas echt gestrest van. We schrijven het woord gestrest net iets vaker juist dan vorig jaar, maar het scheelt weinig. Waar we in 2020 het woord gestrest in slechts 48% van de gevallen goed schreven, is dat nu in 52% van de gevallen. We maken er vaak gestresst of gestressed van. De enige juiste schrijfwijze is gestrest. Als we dat allemaal consequent doen, kunnen we weer gerust ademhalen.

We schrijven het woord hartstikke nog redelijk vaak hartstikke fout. In 6% van de online uitingen zien we hardstikke terug en in 3% van de gevallen wordt harstikke geschreven. We begrijpen dat je je ergens hard voor wil maken, maar deze spelling is gewoonweg onjuist.

En dan kun je wel commentaar hebben op andermans spelling, Ruud, maar zelf zit je er ook hartstikke naast.

@mtvnl Hardstikke leuk hoor dat overzicht van 10 single vrouwen maar wtf zijn 'moeilijk opvoeRbare kinderen'? 😂

— Ruud de Graaf (@RuuddeGraaf8) October 17, 2021

Iedereen snapt dat we met minuscuul iets kleins aanduiden, maar dat betekent nog niet dat het woord mini in het woord verborgen hoeft te zitten. Het woord minuscuul is namelijk afgeleid van het Franse woord minuscule. We zien dat in 22% van de online berichten miniscuul ten onrechte gebruikt wordt. De juiste variant is minuscuul met een “u” en wordt slechts in 78% van de online berichten goed gebruikt.

Ik zocht op miniscuul kleine vliegjes in kamerplant..

Gebruik de kruimeldief om zo veel mogelijk vliegjes op te zuigen, en blaas ze vervolgens buiten weer uit de zak (want anders kruipen ze er binnen net zo vrolijk weer uit).

Neem een vleesetende plant in huis.

— Remco Met (@Remmelding) April 9, 2021

Gaat het nou beter met onze spellingvaardigheid? Sommige woorden lijken beter te blijven plakken in onze vocabulaire, andere woorden blijven lastig. Zo schrijven we het woord verrassing vaker fout dan vorig jaar. In 15% van de gevallen wordt het woord fout geschreven in tegenstelling tot 11% vorig jaar.

Voorgaande jaren bleek het woord sowieso dikwijls verkeerd geschreven te worden. Vandaag de dag wordt het woord in 92% van de gevallen juist gespeld, in vergelijking tot 91% vorig jaar. In 2019 was dit nog maar 87% en in 2018 een schamele 72%. Gelukkig gaat het de goede kant op!

Als we dan toch poolshoogte nemen, hoe zit het met het verschil tussen polshoogte en poolshoogte? Daar zit verrassend weinig progressie in! Ook dit jaar schrijven we dit slechts in 71% van de gevallen op de goede manier.

Maar laat het moed je niet in de schoenen zakken en laten we leren van de fouten die we voorgaande jaren gemaakt hebben.

Lees daarom ook:

• Sex sells maar is allesbehalve sjiek in de Nederlandse taal; het taalfoutenonderzoek 2020
• Wat een verrassing! Het gaat hartstikke goed met onze taal op social media (2019)
• Van creatieve verzinsels tot spelfouten op socials: het taalfoutenonderzoek (2018)
• Een ode aan onze leraren Nederlands. Minder taalfouten op social media (2017)
• Een toast op het dalende aantal spelfouten op Twitter! (2016)
• Twitteraars maken minder spel- en taalvauten (2015)
• Spelfouten op Twitter: Spotler Engage nam polshoogte (2014)
• Taalfouten op Twitter zijn geen ‘verassing’ meer (2013)